MỐI QUAN HỆ GIỮA CÔNG NGHỆ MỚI - SỰ SÁNG TẠO - NĂNG SUẤT LÀM VIỆC

Thứ năm - 24/07/2025 01:03

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và xu hướng AI bùng nổ, việc tiếp cận và ứng dụng công nghệ mới đã trở thành yếu tố tất yếu đối với mọi cá nhân và tổ chức. Tuy nhiên, điều cần lưu ý không chỉ là việc "sử dụng công nghệ mới" mà là công nghệ có làm gia tăng sự sáng tạo, nâng cao năng suất làm việc hay không? Hay ngược lại, công nghệ khiến con người trở nên phụ thuộc, thụ động và mất dần năng lực sáng tạo nội tại?

MỐI QUAN HỆ GIỮA CÔNG NGHỆ MỚI - SỰ SÁNG TẠO - NĂNG SUẤT LÀM VIỆC

Sáng tạo và năng suất là hai yếu tố cốt lõi thúc đẩy sự tiến bộ, sự phát triển của nhân loại. Từ việc phát minh ra bánh xe đến sự ra đời của máy tính hiện đại, con người đã không ngừng tận dụng công nghệ để giải quyết vấn đề và nâng cao chất lượng cuộc sống. Ngày nay, các công nghệ tiên tiến như AI, blockchain và big data đang mở ra những cơ hội chưa từng có. Tuy nhiên, không phải ai cũng sẵn sàng đón nhận chúng. Một số người e ngại rằng công nghệ có thể thay thế con người, trong khi những người khác lại nhìn thấy tiềm năng vô hạn của nó.

Bài viết này phân tích rõ hơn về mối quan hệ giữa mức độ tiếp cận công nghệ mới với hai chỉ số quan trọng trong phát triển cá nhân và doanh nghiệp: sáng tạo và năng suất làm việc.

2. Công nghệ mới liên quan đến sáng tạo?
a. Công nghệ giúp mở rộng khả năng sáng tạo:
Công nghệ mới như AI và big data cung cấp dữ liệu và công cụ để con người thử nghiệm, phân tích và tạo ra các giải pháp sáng tạo. Ví dụ, AI có thể mô phỏng hàng triệu kịch bản trong thời gian ngắn, giúp người dùng khám phá các ý tưởng mà họ không thể tự nghĩ ra.

Công nghệ mới, đặc biệt là các công cụ hỗ trợ AI, dữ liệu lớn (Big Data), AR/VR... cho phép con người tiếp cận lượng tri thức, hình ảnh, ý tưởng khổng lồ chỉ trong tích tắc. Điều này kích thích tư duy, giúp sáng tạo không còn bị giới hạn bởi khả năng cá nhân hay kinh nghiệm cũ.
Những người tiếp cận nhanh với công nghệ mới thường có tư duy cởi mở, dám thử nghiệm và ứng dụng nó, nhờ đó họ dễ dàng nảy sinh ý tưởng mới, tiếp cận nhiều phong cách sáng tạo hiện đại.

Trong thực tế việc thiết kế sáng tạo (Creative Design) dùng AI như MidJourney, Adobe Firefly để nhanh chóng phác thảo ý tưởng. Thay vì vẽ đi vẽ lại 5 lần, giờ chỉ cần 5 phút để có 10 concepts để chúng ta tham khảo.
b. Công nghệ giúp sáng tạo trở nên thực tiễn và dễ đo lường hơn:

Trước đây, "ý tưởng sáng tạo" đôi khi khó đánh giá. Ngày nay, với sự hỗ trợ từ công nghệ như phân tích dữ liệu hành vi (Google Analytics, Heatmap...), A/B Testing..., chúng ta có thể kiểm chứng ngay ý tưởng nào thực sự hiệu quả.
Sáng tạo không còn là sự "bay bổng" và thiếu thực tế mà là dựa trên cơ sở dữ liệu rõ ràng để tối ưu hóa vận hành và sản xuất.

3. Công nghệ mới tác động đến năng suất làm việc?
Năng suất làm việc được đo lường qua hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ trong một đơn vị thời gian. Công nghệ hiện đại giảm thiểu các công việc lặp lại, cho phép con người tập trung vào các nhiệm vụ đòi hỏi tư duy cấp cao. Theo nghiên cứu của McKinsey (2023), việc áp dụng AI trong doanh nghiệp tăng năng suất lao động trung bình 30-40% trong các ngành như sản xuất và dịch vụ.
a. Tăng tốc quy trình, giảm lãng phí thời gian:

Công nghệ mới tự động hóa nhiều phần việc thủ công, giúp cá nhân, doanh nghiệp tiết kiệm hàng giờ mỗi ngày (AI viết nội dung, phần mềm quản lý công việc, tự động hóa báo cáo...).
Khi không còn bị "giam cầm" trong các công việc lặp lại, nhân lực có thể tập trung vào các nhiệm vụ mang lại giá trị cao hơn.

Thực tế một đội ngũ marketing của doanh nghiệp nhỏ sử dụng AI để lên ý tưởng, thiết kế nhanh landing page, viết nội dung thô... có thể rút ngắn 50% thời gian ra mắt chiến dịch so với trước kia.
b. Cải thiện năng lực quản trị bản thân và đội nhóm:
Các công cụ số giúp minh bạch tiến độ, đo lường hiệu suất rõ ràng (Notion, Jira, ClickUp, Monday.com…). Nhờ đó, cá nhân và doanh nghiệp dễ nhận diện điểm yếu, điều chỉnh kịp thời để đạt hiệu quả tối ưu trong quản lý vận hành sản xuất và thương mại.
4. Rủi ro khi tiếp cận công nghệ mới không đúng cách
a. Cá nhân sẽ bị lệ thuộc và làm suy giảm tư duy sáng tạo:
Nếu quá lạm dụng công nghệ để "nghĩ hộ", con người dần mất đi khả năng tư duy độc lập, sáng tạo thật sự.Ví dụ thực tế: Nhiều người viết nội dung ngày nay phụ thuộc hoàn toàn vào AI, dần quên mất cách viết đúng logic, viết thiếu chiều sâu, mất cá tính và nét đặc trưng riêng của mình.
b. Năng suất tăng ảo – Giá trị thực giảm:
Một số doanh nghiệp chạy theo công nghệ mới chỉ để báo cáo KPI, nhưng không hiểu rõ mục đích cốt lõi, dẫn tới năng suất đo bằng số lượng nhưng chất lượng không đi kèm.
5. Những doanh nghiệp có vị trí trên thương trường đang hành động như thế nào?
a. Tiếp cận công nghệ một cách chủ động, chọn lọc:
Các doanh nghiệp thành công luôn đánh giá kỹ công nghệ này giúp tăng sáng tạo, năng suất thật hay không? Vì không phải công nghệ nào mới cũng áp dụng phù hợp cho chính doanh nghiệp mình được.
b. Đào tạo con người song hành công nghệ:
Vấn đề doanh nghiệp cần lưu ý là không để nhân viên bị "đồng hóa" bởi máy móc. Các doanh nghiệp phải thường xuyên tổ chức đào tạo về kỹ năng sáng tạo, tư duy phản biện song song với kỹ năng khai thác công nghệ trong quản lý và vận hành doanh nghiệp.
c. Đặt ra thước đo thực chất, không phải hình thức:
Năng suất không chỉ đo bằng số công việc hoàn thành mà còn đo bằng kết quả mang lại cho khách hàng, doanh thu - lợi nhuận hoặc những giá trị thực tế mang lại cho doanh nghiệp.
Công nghệ mới không phải là đích đến mà con người mới là trung tâm cốt lõi của mọi vấn đề. Mối quan hệ giữa công nghệ, sáng tạo và năng suất giống như kiềng ba chân - Sự vững vàng và mật thiết bổ trợ cùng nhau trên phương diện:

Công nghệ mới là chất xúc tác.
Sáng tạo là khả năng khai thác và tạo giá trị từ đó.
Năng suất là kết quả cuối cùng của sự phối hợp hài hòa.

Tuy nhiên, công nghệ không tự sinh ra sáng tạo hay năng suất nếu thiếu yếu tố con người làm chủ, biết tư duy, không ngừng học hỏi và cập nhật liên tục các kiến thức mới.
Công nghệ mới, nếu được ứng dụng một cách chủ động và có chiến lược, sẽ mở rộng không gian sáng tạo và tối ưu hóa nguồn lực làm việc. Thay vì thay thế con người, công nghệ tạo ra nền tảng để con người phát huy tốt hơn khả năng tư duy, đổi mới và đưa ra những giải pháp đột phá. Khi sáng tạo được khơi mở nhờ công cụ thông minh, quá trình làm việc trở nên linh hoạt, hiệu quả và ít lãng phí hơn. Do đó, mối quan hệ giữa công nghệ – sáng tạo – năng suất không chỉ là sự hỗ trợ lẫn nhau, mà còn là một chuỗi tác động tương hỗ tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững cho cá nhân và tổ chức trong thời đại số.
Do vậy, Con người với tư duy đổi mới kết hợp việc chọn được công nghệ vận hành phù hợp sẽ là nền tảng vữngvàng cho sự phát triển nhanh và mạnh mẽ của doanh nghiệp.

VINACO.WORK ĐỒNG HÀNH CÙNG DOANH NGHIỆP
Vinaco.Work – Vietnam Company Co Working
📍 Địa chỉ: 01 Cộng Hoà 3, Phường Phú Thọ Hoà, TP.HCM
📧 Email: dangcaotuong1974@gmail.com
📱 Hotline: 0918 300 212
🌐 Website: www.vinaco.work

Tác giả bài viết: VINACO.WORK

Tags: công nghệ mới, Khả năng sáng tạo, năng suất làm việc, sự sáng tạo